Ftalany to powszechnie używane substancje chemiczne wykorzystywane w produkcji artykułów PVC i innych tworzyw sztucznych (guma, plastik, żywice). Stanowią one chemiczną bazę dla lakierów, farb i laminatów. Są także wykorzystywane jako plastyfikatory zwiększające elastyczność materiałów. W przemyśle odzieżowym stosuje się je dla uzyskania trwałości nadruków. Najczęściej występującymi w ubraniach ftalanami są DEHP, DINP i BBP.
Badania Greenpeace wykonane w 2012 roku na próbie 141 produktów odzieżowych wykazały, iż 31 z nich zawierało ftalany, z czego w czterech przypadkach osiągnęły bardzo wysokie stężenia.
W przemyśle stosuje się powszechnie kilkanaście rodzajów ftalanów i występują one w niezliczonej ilości produktów codziennego użytku (przedmioty gospodarstwa domowego, kosmetyki, wyroby medyczne, opakowania, zabawki, panele podłogowe, lakiery, ubrania). To właśnie nagromadzenie tych substancji w naszym codziennym życiu staje się niebezpieczne, bo jesteśmy na nie narażeni z wielu stron.
Jak zatem ftalany działają na nasz organizm?
Przede wszystkim mają wpływ na rozstrojenie gospodarki hormonalnej. Zwiększają ryzyko alergii i astmy. Niestety wiązane są też z bezpłodnością zarówno u kobiet, jak i mężczyzn. Są także oskarżane o powodowanie zaburzeń psychicznych i zachowań agresywnych.
Część ftalanów jest zabronionych do użytku i produkcji w UE. Jednak wiele przedmiotów zawierających ftalany pochodzi z Dalekiego Wschodu, a badania na zawartość toksycznych substancji przeprowadzane są raczej sporadycznie.
Co możemy zrobić?
W przypadku zakupów odzieżowych warto nabywać artykuły z certyfikatem OEKO-TEX Standard 100. Potwierdza on, że ubranie nie zawiera żadnych toksycznych czy niebezpiecznych środków. O substancjach chemicznych zabronionych na obszarze Unii Europejskiej mówi rozporządzenie REACH. Zapisy te zostały przyjęte w celu poprawy ochrony zdrowia ludzi i środowiska przed zagrożeniami, jakie mogą stwarzać chemikalia.
Poza certyfikatem zawsze warto wyprać nowo zakupione ubrania. A przede wszystkim warto kupować mniej, ale lepiej…